Jak dbać o koło dwumasowe? Ponieważ dwumasa nie należy do najtańszych części, warto wypracować kilka prostych nawyków, które wydłużą okres eksploatacji koła dwumasowego. Dzięki temu unikniemy przedwczesnej wymiany, a pozostałe elementy układu napędzania będą doskonale chronione przed drganiami pochodzącymi z jednostki napędowej dzięki sprawnie działającej dwumasie.
Koło dwumasowe – budowa i działanie
Na początek przyjrzyjmy się budowie i działaniu koła dwumasowego. Pomoże nam to zrozumieć na jakie obciążenia wystawiony jest dwumas oraz jakiego rodzaju usterki mogą pojawić się przy niewłaściwym użytkowaniu.
Podstawowym zadaniem koła zamachowego jest przenoszenie momentu obrotowego z silnika na sprzęgło. Koło zamachowe gromadzi energię kinetyczną i zapobiega wahaniom chwilowej prędkości kątowej wału korbowego.
Uszkodzenie sztywnego koła zamachowego, nazywanego także jednomasem, nie jest często spotykane – to jednolity odlew służący jedynie do przekazywania momentu obrotowego. Z kolei koło dwumasowe oprócz tej podstawowej funkcji pełni także dodatkową, równie ważną rolę – redukuje drgania przenoszone z jednostki napędowej, przez co zwiększa komfort jazdy i chroni pozostałe elementy układu napędowego przed przedwczesnym zużyciem.
Tym samym, budowa koła dwumasowego jest bardziej skomplikowana niż sztywnego koła zamachowego – składa się z dwóch mas połączonych ze sobą sprężynami łukowymi pracującymi w ślizgach. Dwumasa bierze na siebie wszelkie drgania i wibracje, którymi obciążone zostałoby sprzęgło oraz częściowo skrzynia biegów i pozostałe elementy układu napędowego. Chroniąc pozostałe części, koło dwumasowe samo ulega zużyciu, dlatego z czasem należy je wymienić.
Historia powstania koła dwumasowego
Kto choć raz zgłębiał zasadę działania silnika spalinowego, zdaje sobie sprawę, że aby układ napędzania mógł pracować, potrzebny jest element, który zmagazynuje energię kinetyczną i wykorzysta ją do podtrzymania ruchu wału korbowego podczas suwów silnika innych niż praca.
Funkcję tę spełnia koło zamachowe. Sztywne koło, czyli starszy brat dwumasy (nazywany czasem jednomasem), to jednolity odlew podtrzymujący ciągłość ruchu silnika magazynując energię nierównomiernie dostarczaną przez pracujące cylindry.
O ile koło sztywne ze względu na nieskomplikowaną budowę jest praktycznie nieawaryjne i doskonale radzi sobie z zadaniem magazynowania energii kinetycznej, o tyle wraz z postępem technologicznym potrzebne było rozwiązanie, które uchroniłoby układ napędzania przed wzrastającą ilością drgań generowanych przez coraz mocniejsze i jednocześnie coraz mniejsze silniki. W ten sposób powstało dwumasowe koło zamachowe.
Budowa koła dwumasowego
Koło dwumasowe zbudowane jest z:
- koła masy pierwotnej
- sprężyn łukowych
- łożyska ślizgowego lub kulowego
- pierścienia oporowego (tarczy zbierakowej)
- pokrywy koła masy pierwotnej
- koła masy wtórnej
Koło masy pierwotnej znajdziemy od strony silnika. Jest ono połączone z wałem korbowym silnika. Między masą pierwotną a jej pokrywą znajdują się dwie sprężyny łukowe wraz z blokadami. Wieniec koła zamachowego, przeznaczony do rozruchu silnika przez rozrusznik, jest wciśnięty na gorąco lub przyspawany do koła masy pierwotnej. Łożysko stanowi obrotowe połączenie mas pierwotnej i wtórnej i pozwala na nieznaczne wychylenia mas względem siebie. Początkowo stosowane łożyska kulkowe są obecnie zastępowane głównie łożyskami ślizgowymi. Z kolei masa wtórna i tarcza zbierakowa znajdują się od strony skrzyni biegów i bezpośrednio współpracują ze sprzęgłem.
Żywotność koła dwumasowego
Jaką żywotność ma dwumasowe koło zamachowe? Przyjmuje się, że koła dwumasowe mają żywotność na 150 000 – 200 000 km. Jest to orientacyjny przebieg, ponieważ stan dwumasowego koła zamachowego będzie zależeć od modelu pojazdu, stanu technicznego samochodu, a przede wszystkim – od stylu jazdy kierowcy. Przy niewłaściwym użytkowaniu koło dwumasowe może nie wytrzymać nawet 50 tys km, jak więc widać nie ma jednego ustalonego momentu, w którym należałoby je wymienić. Robimy to dopiero , gdy zaobserwujemy niepokojące objawy usterki – stukanie, szarpanie przy odpalaniu lub przyspieszaniu, a także nasilone drgania w kabinie pasażerskiej (w szczególności na biegu jałowym).
Przy tej okazji warto podkreślić, że jednoznaczną diagnozę uszkodzenia koła dwumasowego można postawić dopiero po dokładnej inspekcji elementu, która najczęściej wiąże się z demontażem skrzyni biegów i sprzęgła. Objawy podobne do uszkodzonej dwumasy może wykazywać na przykład zużyty układ wtryskowy, dlatego diagnozę usterki dobrze jest powierzyć profesjonalistom.
Jak dbać o koło dwumasowe
Jak już wspomnieliśmy, aby wydłużyć żywotność koła dwumasowego warto przyjrzeć się swojemu stylowi jazdy i nabrać zdrowych nawyków, które oszczędzą dwumasę. Dynamiczne ruszanie czy szarpanie autem na niskich biegach jest niekorzystne dla koła dwumasowego. Zmiany biegów powinny odbywać się możliwie płynnie i łagodnie. Należy unikać ruszania z tzw. strzału ze sprzęgła czy wciskania pedału gazu do podłogi jadąc na niskich obrotach. Odpalając lub gasząc samochód pamiętajmy o wciśnięciu pedału sprzęgła.
Eko-driving w samochodzie z dwumasą
Stała jazda na niskich obrotach, choć w myśl eko-drivingu oszczędna w zużyciu paliwa, najpewniej odbije się negatywnie na stanie koła dwumasowego. Jazda poniżej 1 500 obrotów na minutę generuje największą ilość drgań i przeciążeń, z którymi musi poradzić sobie koło dwumasowe. Koniec końców pieniądze zaoszczędzone na paliwie trzeba będzie wydać na nową dwumasę.
Koło dwumasowe – hamowanie silnikiem
Co z kwestią hamowania silnikiem? Cóż, jeśli odbywa się na biegach 4, 5 lub 6, nie powinno stanowić większego problemu. Jednak przesadne hamowanie silnikiem to również zbyt duże obciążenia dla koła dwumasowego. Redukcji biegu dokonuj na stosunkowo wysokich obrotach i nie zostawiaj samochodu z włączonym biegiem przy prędkościach właściwych dla biegu niższego.
Podaj swoje dane i numer VIN pojazdu a przygotujemy dla Ciebie spersonalizowaną ofertę.
[contact-form-7 id="174" title="Bez tytułu"]
Twoje dane będę administrowane przez właściciela Sprzegla24, Marcina Zachwieję. Więcej informacji nt. ochrony i przetwarzania danych osobowych znajduje się w polityce prywatności
Koło dwumasowe a chiptuning
Wszystkie elementy układu przeniesienia napędu są konstruowane z myślą o pracy z silnikiem konkretnej mocy. Oczywiście producenci przewidują pewną zakładkę wytrzymałości, jednak znaczące podniesienie mocy silnika skróci żywotność podzespołów układu napędzania. Chiptuning może okazać się zabójczy dla sprężyn w dwumasie – pod wpływem obciążenia większego niż przewiduje fabryka, sprężyny są cały czas ściśnięte. W takiej sytuacji koło dwumasowe nie redukuje drgań, przenosi je na sprzęgło i do skrzyni biegów, a także znacząco zmniejsza komfort i płynność jazdy. Do tego wszystkiego koło dwumasowe montowane w samochodach z chiptuningiem najczęściej traci gwarancję producenta, dlatego jeśli decydujemy się na chiptuning, róbmy to z głową.
Stan układu zapłonowego samochodu
Logiczny jest wniosek, że im mniej drgań przyjmie koło dwumasowe, tym mniejszemu zużyciu ulegnie. Dlatego warto zadbać o kondycję układu zapłonowego. W benzynie zwróćmy uwagę na stan świec i cewek zapłonowych, a w dieslu na stan świec żarowych i wtryskiwaczy. Im mniej drgań wygeneruje jednostka napędowa, tym bardziej będziemy w stanie wydłużyć żywotność koła dwumasowego.
System start-stop a zużycie koła dwumasowego
Największe obciążenia jakie otrzymuje koło dwumasowe obserwujemy w trakcie odpalania i gaszenia silnika, ruszania i przyspieszania. Koło dwumasowe w aucie używanym głównie w trasie będzie w lepszym stanie technicznym niż to w używanym do jazdy miejskiej. Ponieważ odpalanie i gaszenie samochodu generuje duże obciążenie dla dwumasy, system start-stop, który często używamy jeżdżąc w mieście, nie będzie łaskawy dla naszego koła dwumasowego.
Żywotność dwumasy w Twoim samochodzie
Podsumowując – koło dwumasowe lubi dłuższe trasy oraz spokojne i płynne operowanie pedałem hamulca i gazu. Warto brać pod uwagę także moment obrotowy i utrzymywanie odpowiednio wysokich obrotów – przy niskich obrotach drgania oraz zużycie dwumasy będą dużo większe. Przy rozsądnym użytkowaniu koło dwumasowe posłuży nam wiele tysięcy kilometrów i przysłuży się do bezawaryjności pozostałych podzespołów układu napędowego.
Zestawy sprzęgieł z kołem dwumasowym
Przeczytaj inne nasze wpisy na blogu
Jazda na półsprzęgle – czym grozi?
Jazda na półsprzęgle polega na umiejętnym korzystaniu ze sprzęgła, które nie jest w pełni załączone. W wielu sytuacjach, takich jak ruch miejski w godzinach szczytu czy podjeżdżanie pod górkę, umiejętność ta może okazać się niezwykle przydatna. Dzięki niej...
Jak działa sprzęgło hydrauliczne?
Sprzęgło hydrauliczne często kojarzy nam się z hydrauliką domową, jednak to stosowane we współczesnych samochodach ma niewiele z nią wspólnego. Sprzęgło hydrauliczne w samochodzie to nic innego jak klasyczne sprzęgło cierne, którego układ sterowania jest...
Gdzie jest sprzęgło w samochodzie?
Sprzęgło to jeden z najważniejszych elementów układu napędowego samochodu. Jego poprawne działanie pozwala na płynne zmiany biegów oraz na uruchomienie silnika. W artykule tym omówimy, gdzie dokładnie znajduje się pedał sprzęgła, gdzie znajduje się samo...